Jaselka to widowiska o Bozym Narodzeniu wzorowane na sredniowiecznych misteriach franciszkanskich, a ich nazwa wywodzi sie od staropolskiego slowa jaslo oznaczajacego zlob[1].

Za tworce przedstawien bozonarodzeniowych uwazany jest sw. Franciszek z Asyzu, ktory pierwsza taka scene zaaranzowal w 1223 roku w Greccio[2].

Ich trescia byla historia narodzenia Jezusa w Betlejem i spisku Heroda. Poczatkowo figury Dzieciatka, Maryi, Jozefa, Trzech Krolow i pozostalych osob dramatu byly nieruchome. Za sprawa zakonow franciszkanskich i bernardynskich wprowadzono w ich miejsce marionetki[1].

W pierwszej polowie XVIII wieku biskupi polscy zakazali wystawiania jaselek w kosciolach[1]. Przyczyna bylo coraz szersze przenikanie do tresci przedstawien scen i postaci o charakterze ludycznym. Z szopkami zaczeli wowczas koledowac poza murami swiatyn zacy, czeladnicy itp. Daly one poczatek wedrownym teatrzykom ludowym o swieckim charakterze.

Teksty jaselkowe, najczesciej gwarowe, byly w wiekszosci anonimowe. Przerabiano je wielokrotnie, miedzy innymi ze wzgledu na fakt, ze zawieraly watki odwolujace sie do aktualnych wydarzen

Do znanych opracowań literackich naleza jaselka napisane przez Lucjana Rydla pt. Betlejem polskie.

Do czerpiacych z tradycji polskich szopek wspolczesnych nalezy szopka dominikanska w Poznaniu z tekstami Jacka Kowalskiego, wystawiana przez Teatrzyk Towarzyski.

Jaselka wystepowaly tez w kosciele protestanckim na Pomorzu[3], czego przykladem sa opracowane przez Marie von Bismarck (zone starosty Lobza – Herberta von Bismarcka) i wystawiane w miejsowosci Lobez Jaselka Łobeskie (Labeser Krippenspiel). Byly one jednak ewenementem na protestanckim Pomorzu[4] i grane byly od 1921 roku do wojny[5]. Jaselka te byly osmioaktowym przedstawieniem slowno-muzycznym, w trakcie ktorego aktorzy recytowali tekst, spiewali oraz wspolnie z wiernymi zebranymi w kosciele spiewali wybrane piesni. Byli mieszkancy Lobza po wysiedleniu przeniesli tradycje jaselek w okolice Hanoweru, gdzie sa one grane do dzis[6].